-
1 zaczynać
impf ⇒ zacząć* * *to begin, to startzaczynać coś robić — to begin lub start doing lub to do sth
zaczynać od czegoś — to begin lub start with sth
zaczynać od nowa — to begin again, to start over (US)
zaczynać od zera — (przen) to start from scratch
* * *ipf.1. (= rozpoczynać) begin, start; zaczynać od nowa make a new start, start over; lit. start from anew; zaczynać życie od nowa make a new start in one's life; zaczynać od zera start from scratch; zacząć od powiedzenia... start by saying...; wcześnie zaczynać (karierę, działalność) start young, make an early start; zaczynać dzień od filiżanki herbaty start (off) the day with a cup of tea; zaczynać od końca (= robić coś niewłaściwie) put the cart before the horse.2. (= wchodzić w początkowy etap czegoś) begin, start; zacząć coś robić begin l. start doing sth; zacząć od samego początku start at the very beginning; dobrze/źle zacząć make a good/bad start; zacząć tracić cierpliwość start getting l. be growing short of patience; zaczyna nam brakować pieniędzy we're running out of money; zaczyna wyglądać na to, że... it's beginning to look as if...3. (= napoczynać) open; zaczynać butelkę/paczkę papierosów open a new bottle/packet of cigarettes.4. (= zaczynać mówić, pisać) start, begin; Szanowni Państwo! – zaczął. “Ladies and Gentlemen!” – he started l. began; zacząć z innej beczki change the topic; zacznijmy z innej beczki let's change the topic; nie wiem od czego zacząć I don't know where l. how to start.5. pot. (= zaczepiać) provoke; lepiej z nim nie zaczynaj! you'd better not provoke him!; znowu zaczynasz! there you go again!ipf.start, begin; zaczyna się! ( pretensja do kogoś) there you go again!; wyraz zaczyna się na literę S the word starts with an S; zaczęły się schody pot. that's where the trouble starts.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zaczynać
-
2 zacz|ąć
pf — zacz|ynać impf (zacznę, zaczęła, zaczęli — zaczynam) Ⅰ vt 1. (rozpocząć) to start, to begin [grę, czynność, posiłek] (od czegoś with sth)- zacząć nową pracę/nowe życie to start a new job/life- zaczynać dzień od kawy to start a. begin one’s day with a cup of coffee- zaczęty projekt/remont an ongoing project/renovation2. (napocząć) to start, to begin [bochenek, paczkę]- zaczęta butelka an opened bottleⅡ vi 1. (rozpocząć działanie) to start, to begin- zacząć coś robić to start doing sth a. to do sth- zacząć chodzić/mówić [dziecko] to start walking/talking- zacząć łysieć/tyć to begin a. start to go bald/put on weight- zacząć pisać na nowej stronie to start a new page- zacząć od zrobienia czegoś to start a. begin by doing sth- ustawa zaczyna obowiązywać w maju the act comes into force in May- zaczyna padać it’s beginning to rain- to mi się zaczyna podobać I’m beginning to like it- zaczęły napływać złe wiadomości the bad news started to flood in- zacząć od początku to start again a. afresh- zacznijmy jeszcze raz let’s start from the beginning- o której zaczynamy? when do we start?- no to zaczynamy let’s get started- sprzątanie zaczął od salonu he started cleaning with the living room2. (rozpocząć mówienie, pisanie, wymienianie) [osoba] to begin- zacząć od czegoś to begin with sth- nie wiem, od czego zacząć I don’t know where to begin- zacznijmy od tego, że wcale o to nie prosiłem to begin with, I didn’t ask for that- wszyscy, zaczynając od dzieci, a na staruszkach kończąc everybody, starting with children and ending with the elderly- znów zaczynasz? don’t start that again!- „szanowni państwo”, zaczął ‘ladies and gentlemen,’ he began- zacząć z innej beczki pot. to change the subject3. (rozpoczynać karierę) [osoba] to begin- zaczynać od zera to start from scratch- zaczynał jako kelner he began as a waiter4. pot. (być prowodyrem) to start- to on zaczął! he started it!5. pot. (zadzierać) zaczynać z kimś to mess with sb- lepiej z nim nie zaczynaj you’d better not mess with himⅢ zacząć się — zaczynać się (rozpocząć się) [lekcja, film, wojna, droga] to start, to begin- zacząć się dobrze/źle to begin well/badly- zaczęła się wiosna spring has come- wszystko zaczęło się od…/kiedy… it all started a. began with…/when…- film zaczyna się sceną polowania the film starts a. begins with a hunting scene- wyrazy zaczynające się na „a” the words starting a. beginning with ‘a’The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zacz|ąć
-
3 zająć
* * *pf.pf.1. zob. zajmować się.2. lit. (= zacząć się palić) catch fire.3. (= zacząć coś robić) take up; zająć się malarstwem take up painting.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zająć
-
4 złap|ać
pf (złapię) Ⅰ vt 1. (chwycić, zatrzymać) to catch [piłkę, złodzieja, rybę]- złapać motyla w siatkę to net a butterfly- złapać zwierzę w potrzask to trap an animal- złapać zwierzę na lasso to lasso an animal- złapać kogoś za kołnierz/za kark/za gardło to grab sb by the collar/by the scruff of his neck/by the throat- złapać kogoś na czymś to catch sb doing sth- złapać oddech to catch one’s breath- złapać pociąg/samolot/taksówkę to catch a train/plane/taxi- złapać gumę to get a puncture2. przen. to seize, to overwhelm- złapał mnie skurcz w nodze I got cramp in my leg- złapał mnie lęk a. strach I was seized by fear3. (zaskoczyć) to catch- w drodze powrotnej złapała go burza on the way back he was caught by a stormⅡ złapać się 1. (położyć rękę) to clutch, to grab- złapać się za gardło/serce/brzuch to clutch a. grab one’s throat/heart/stomach- złapać się na czymś to catch oneself doing sth2. (jeden drugiego) to get hold of one another- złapali się wpół they grabbed each other around the waist3. (o zwierzętach) to be caught- mysz się złapała w pułapkę the mouse was caught in the trap4. przen. to be taken in (na coś by sth)- dałam się złapać w pułapkę I fell into a trap■ złapać katar/grypę to catch a cold/(the) flu- złapać kogoś za rękę to catch sb in the act a. red-handed- złapać dwóję (ocenę niedostateczną) to get an f- złapać dwóję z egzaminu to flunk an exam- złapał mnie prąd I got an electric shockThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > złap|ać
-
5 zab|rać
pf — zab|ierać impf (zabiorę — zabieram) Ⅰ vt 1. (odebrać) to take (away)- zabrała koleżance lalkę/książkę she took her friend’s doll/book away- powódź zabrała cały nasz dobytek the flood has washed away all our possessions2. (wypełnić) przepraszam, że zabrałam ci tyle czasu sorry for taking up so much of your time- przeczytanie tej notatki/sprawdzenie tego w Internecie nie zabierze ci dużo czasu reading this note/looking up the information on the Internet won’t take up much of your time- przygotowanie obiadu/zrobienie zakupów zazwyczaj zabiera mi około godziny preparing dinner/doing the shopping usually takes me about an hour- ta kanapa/to biurko zabiera zbyt dużo miejsca this sofa/desk takes up too much space3. (wziąć ze sobą) to take- zabrać dzieci do parku/na spacer to take the children to the park/for a walk- nie zapomnij zabrać ze sobą aparatu fotograficznego don’t forget to take the camera with you- prom zabrał wszystkich pasażerów the ferry took all the passengers- psiakość, zapomniałam zabrać parasolki pot. gosh, I’ve forgotten to bring an umbrella pot.4. (usunąć) to take away, to remove; (przenieść) to take, to move- zabierz stąd swoje rzeczy take your things away- zabrała kwiaty z balkonu do pokoju she moved the plants from the balcony into the room- pogotowie zabrało chorego do szpitala the ambulance took the sick person to hospital- wojna zabrała mu rodziców his parents died in the war- Bóg zabrał go do siebie książk. God has taken him away5. (pozbawić wolności) to take (away)- zabrać kogoś do niewoli/więzienia to take sb into captivity/to prisonⅡ zabrać się — zabierać się 1. (zacząć coś robić) zabrać się do czegoś/robienia czegoś to get down to sth/doing sth- lepiej zabierzmy się do sprzątania/odpisywania na listy we’d better get down to doing the cleaning/answering letters- zabierajmy się do wyjścia let’s start getting ready to leave2. pot. (energicznie zająć się) zabrać się za kogoś to take sb in hand- muszę się za siebie zabrać I must do something about myself3. pot. (pójść, pojechać razem) to come along- idziecie do kina? mogę się zabrać z wami? are you going to the cinema? may I come along?- zabrał się jakimś samochodem do najbliższego miasta he got a lift to the nearest town4. pot. (wsiąść) to get on- nie zabrał się do tramwaju, taki był tłok he didn’t get on the tram because it was so crowded5. pot. (odejść) to clear off- zabieraj się stąd, ale już! clear off, and now!- zabrać się z tego świata euf. to depart from this worldThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zab|rać
-
6 zaj|ąć
pf — zaj|mować impf (zajmę, zajęła, zajęli — zajmuję) Ⅰ vt 1. (wypełnić przestrzeń) to take up, to occupy, to fill- stół zajmował środek pokoju a large table occupied the middle of the room- tłum zajął cały plac the crowd filled the whole square- tabelki zajmują zbyt dużo miejsca the tables take up too much space- wojsko zajęło nowe pozycje the army took up new positions2. (siąść) to take [miejsce]- zająć stolik to take a table- zajmij mi miejsce, dobrze? keep a seat for me, please- „przepraszam, czy to miejsce jest wolne?” – „nie, zajęte” ‘excuse me, is this seat vacant?’ – ‘no, it’s taken’3. (w klasyfikacji, hierarchii) zająć pierwsze/ostatnie miejsce na liście to be first/last on the list- zajmować ważne/odpowiedzialne/dobrze płatne stanowisko w firmie to have an important/a responsible/a well-paid position in the company- zajmować wysokie stanowisko to be highly placed4. (wziąć w użytkowanie) to take, to occupy- firma zajęła całe piętro the company occupies the whole floor- zajęła najlepszy apartament w hotelu she took the best suite in the hotel- długo będziesz zajmować kuchnię/łazienkę? are you going to occupy the kitchen/bathroom a. be in the kitchen/bathroom for long?5. (zawładnąć) to occupy [miasto, terytorium] 6. (wypełnić czas) to take- robienie zakupów zajmowało dużo czasu the shopping took (up) a lot of time- dotarcie na miejsce zajmie nam pół godziny it will take us half an hour to get there- mogę ci zająć chwilkę? could you spare a minute?7. (zaciekawić) to absorb- książka/audycja bardzo nas zajęła the book/broadcast absorbed us- spróbuj zająć ich jakimś opowiadaniem try to entertain them with some anecdote- zajmij czymś dzieci, bo zaczną psocić occupy the children with something or they’ll be up to mischief8. (zarekwirować) to distrain- komornik zajął im meble the bailiff distrained their furniture9 (rozprzestrzenić się) [choroba] to affect; [ogień] to take hold- gruźlica zajęła oba płuca both lungs have been affected by TB- płomienie zajęły większą część dachu the flames took hold of most of the roof10 Polit., Wojsk. to occupy [miasto, teren] Ⅱ zająć się — zajmować się 1. (zacząć coś robić) to take up- na emeryturze zajął się ogródkiem when he retired he took up gardening- czym zajmuje się jego firma? what does his company do?- zrezygnowała z pracy i zajęła się domem she gave up her job and became a housewife2. (zaopiekować się) to take care (kimś/czymś of sb/sth)- zajmować się dziećmi to take care of children- zajmować się gośćmi to entertain guests3. (zapalić się) to catch fire- od płonącej stodoły zajęły się dalsze zabudowania other buildings caught fire from the burning barn■ zająć stanowisko to take a. adopt a stanceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zaj|ąć
-
7 zaczynać zaczyn·ać
-am, -asz; pf zacząć1. vt[nową pracę, projekt, wojnę] to start2.zaczynać się vr (o filmie, lekcji) to beginzaczynać (zacząć pf) coś robić — to start doing sth
-
8 jąć
pf.jął jęła jęli arch. lit.1. (= zacząć) jąć robić coś enter/embark upon sth.2. (= chwycić) seize, grasp.pf.gł. lit. jąć się czegoś (= zabrać się do czegoś) engage in sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > jąć
-
9 pocz|ąć1
pf — pocz|ynać1 impf (pocznę, poczęła, poczęli — poczynam) książk. Ⅰ vi (zacząć) to begin- począć coś robić to begin to do sth- począł padać deszcz it began to rain- począwszy od środy starting Wednesday- ustawa wchodzi w życie począwszy od następnego miesiąca the law comes into force from next month- wielu filozofów, od Platona począwszy a. poczynając many philosophers, from Plato onwards- wszystko, począwszy a. poczynając od spinaczy, na lodówkach kończąc everything from paper clips to refrigerators- różne zwierzęta, począwszy a. poczynając od ślimaków, przez myszy i węże aż po koty different creatures from snails, mice, and snakes, to catsⅡ począć się — poczynać się to begin- poczynał się dzień day was beginning to break- po południu poczęło się chmurzyć in the afternoon clouds began to gatherThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pocz|ąć1
-
10 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
11 prze|jść
pf — prze|chodzić1 impf (przejdę, przejdziesz, przejdzie, przeszedł, przeszła, przeszli — przechodzę) Ⅰ vt 1. (doświadczyć, przeżyć) to experience, to go through- wiele przeszli podczas wojny they had gone through a lot during the war- przejść twardą szkołę (życia) to grow up in a hard school, to go through the mill- w zeszłym roku przeszła ciężką grypę last year she suffered from a bad case of (the) flu- wiele przeszła she’s gone a. been through a lot2. pot. (zostać poddanym badaniom) to pass- mój samochód przeszedł pomyślnie wszystkie testy my car has passed all its roadworthiness tests- wszystkie urządzenia przeszły właśnie generalny remont all equipment has just been overhauled3. przest. (przestudiować, przerobić) to study- powtarzała z dziećmi to, co przeszły w zeszłym roku w szkole she revised with the children what they learned last year at schoolⅡ vi 1. (przebyć odległość, przemieścić się) w ciągu dnia przeszli piętnaście kilometrów during the day they covered fifteen kilometres- przejdźmy do mojego biura let’s go to my office- przeszedł pieszo przez całe miasto he went around the whole town on foot2. pot. (przesunąć się) to pass- właśnie przeszedł tędy pociąg the train has just passed this way- czy nikt tędy nie przechodził? has anybody passed this way?- burza przeszła bokiem the storm passed us/them by- zaraza przeszła przez cały kraj the plague swept through the entire country3. (idąc minąć) to pass by, to miss [dom, ulicę]- przeszła obok i nie zauważyła go wcale she passed by and didn’t notice him4. (przedostać się na drugą stronę) przejść przez coś to get across [jezdnię, most]; to get over [płot, mur]; to get through [bramę, punkt kontrolny]- pomógł jej przejść przez ulicę he helped her across the street- przejdź po pasach! take the zebra crossing!- przejście wzbronione no trespassing5. przen. (przeniknąć) to go through, to come through- igła nie chciała przejść przez gruby materiał the needle wouldn’t go through the thick fabric- światło nie przechodziło przez brudne szyby the light didn’t filter through the dirty windows- kula przeszła przez płuco the bullet went through the lung6. pot. (przeciąć) (o liniach, szlakach, drogach) to go through, to run through- autostrada ma przejść na wschód od miasta/przez środek wsi the motorway is to run east of the town/through the middle of the village- przez rzekę przechodzi granica the frontier a. border runs across the river7. (spełnić warunki) (o rywalizacji) to pass, to qualify- drużyna przeszła do półfinału the team made it a. got through to the semi-finals- przeszliśmy pomyślnie eliminacje we got through the qualifying round- nie przeszedł do drugiej tury wyborów he didn’t make it to the second round of the election, he lost in the first round of the election8. przen. (zostać przyjętym) (o projekcie, kandydaturze) to ge through, to go through- wniosek przeszedł 150 głosami przeciw 96 the motion was carried by 150 votes to 96- budżet przeszedł większością głosów the budget was approved by a majority vote- ustawa nie przeszła the bill was rejected, the law failed to get through- nie myśl, że przejdą takie numery! pot. don’t think you’re going to get away with this!9. (minąć) to go (over), to pass- ból powoli przechodził the pain was slowly going away- ból przeszedł po godzinie the pain eased off after an hour- terminy realizacji zobowiązań dawno przeszły the deadlines have all been missed- zima nareszcie przeszła the winter’s gone at last- poczekam, aż burza przejdzie I’ll wait until the storm subsides a. the storm’s over10. pot. (zacząć robić coś nowego) przejść do cywila to leave the armed forces- przejść na nowe stanowisko to take a new post- przejść do rezerwy to be transferred to the reserve, to pass to the reserve- przejść na dietę to go on a diet- przejść do innego tematu to change the subject- w tym roku przechodzę na wcześniejszą emeryturę I’m taking early retirement this year- przeszedł z partii konserwatywnej do partii liberalnej he went over to the conservative party from the liberals- przejść na inną wiarę to change one’s faith- przejść na katolicyzm/Islam to convert to Catholicism/Islam- przejść do wyższej/następnej klasy to get through to the next year- uczy się dobrze, przechodzi z klasy do klasy he’s a good pupil and never has to repeat a year11. przen. (przekształcić się) to turn, to evolve (w coś into sth)- przejść od wzniosłości do śmieszności to go from the sublime to the ridiculous- szarpanina przeszła w bójkę a punch-up turned into a major fight a. incident- energia chemiczna przechodzi w elektryczną chemical energy is converted into electrical energy- jesień przeszła w zimę the autumn turned a. wore into winter12. (przesiąknąć) to become permeated- nasze ubrania przeszły wilgocią our clothes were permeated with damp- cały dom przeszedł zapachem smażonej ryby the aroma of fried fish spread through a. permeated the entire houseⅢ przejść się pot. to take a walk (po czymś around a. about sth)- przeszedł się po parku he walked around the park- przejdę się trochę przed obiadem I’ll have a little walk before lunch- przejdę się do niej po obiedzie I’ll walk over to her after lunch■ przejść do historii/do potomności książk. to go down in history a. to posterity- przejdzie do historii jako wielki mąż stanu he will go down in history as a great statesman- przejść do tematu to get down to the subject- przejść na „ty” pot. to start to address each other by first names- przejść z kimś na „ty” to call sb by a. move onto first name terms, to start to call sb by his/her first name- w biurze wszyscy przeszli na „ty” in the office everybody is on first name terms- przejść suchą nogą pot. to cross without getting one’s feet wet- przejść w czyjeś ręce to pass into sb’s hands- przejść na angielski/niemiecki pot. to switch to English/German- przechodzenie z francuskiego na hiszpański sprawia mi trudność I can’t switch from French to Spanish easily- przejść nad czymś do porządku dziennego to come to terms with sth- ani przez myśl/głowę mi/jej nie przeszło it didn’t even occur to me/her- ani przez głowę mi nie przeszło, żeby cię posądzić o coś takiego it didn’t even occur to me to suspect you of something like that- to przechodzi ludzkie pojęcie a. wszelkie pojęcie a. ludzkie wyobrażenie a. wszelkie wyobrażenie that beats everything!; that takes the cake a. biscuit! pot., pejor.- jego skąpstwo/ich zuchwalstwo przechodzi ludzkie pojęcie his miserliness a. stinginess/their impudence is indescribable- przejść bez echa to pass unnoticed- przejść przez czyjeś ręce pot. to pass through sb’s hands- ta sprawa musi przejść przez ręce burmistrza this matter has to be endorsed by the mayor- ta decyzja musi jeszcze przejść przez zarząd pot. the decision must still be endorsed by the board- przejść (czyjeś) najśmielsze oczekiwania to exceed one’s wildest expectations- przejść samego siebie to surpass oneself- słowa nie chciały mu/jej przejść a. przechodziły mu/jej z trudem przez gardło pot. he/she was lost for words a. at a loss for words, he/she was unable to get a word out- słowa przeprosin z trudem przechodziły mu przez gardło the apology stuck in his throat, he found it very difficult to say sorry- ze wzruszenia słowa nie chciały przejść jej przez gardło she was so moved that she found herself tongue-tied a. that she was unable to get a word out- dreszcze/ciarki przeszły po nim/niej shivers ran down his/her spine- strach przeszedł po nim he suddenly shivered with fear- na jego widok ciarki przeszły jej po plecach he gave her the horrors, at the sight of him she felt prickles down her spine- ciarki po mnie przechodzą, gdy o tym pomyślę it gives me the shivers when I think of itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prze|jść
-
12 samodzielnie
adv. 1. (niezależnie) [pracować, rządzić] independently, on one’s own- chciał jak najszybciej zacząć żyć samodzielnie he wanted to start living on his own a. independently as soon as possible- nasze dziecko chodzi już samodzielnie our baby can now walk on its own a. unaided- odrabiać lekcje samodzielnie to do homework on one’s own a. by oneself2. (odrębnie, oddzielnie) [istnieć, występować] separately* * *adv( bez pomocy) single-handed(ly), unaided; ( odrębnie) independently* * *adv.(= samemu) alone, by oneself; (= bez pomocy) unaided, single-handedly; (= odrębnie) independently; ( mieszkać) by oneself, alone; (pracować, występować) individually; robić coś samodzielnie do sth o.s., do sth on one's own.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > samodzielnie
-
13 czy|nić
impf książk. Ⅰ vt 1. (robić) to make, to do- czynić hałas to make a noise- czynić honory domu to do the honours pot.- czynić komuś krzywdę to harm sb, to do sb harm- czynić postępy to make progress- czynić przygotowania do czegoś to make a. carry out preparations for sth- czynić spostrzeżenia/uwagi na temat czegoś to make observations/comments about sth- czynić z czegoś użytek to make use of sth- czynić komuś wstręty (trudności) to put obstacles in sb’s way a. path; (przykrości) to make things uncomfortable for sb- czynić dla kogoś/czegoś wyjątek to make an exception for sb/sth- czynić wrażenie na kimś to make an impression on sb- ich przechwałki nie czyniły na niej żadnego wrażenia their bragging made no impression on her whatsoever- czynił wrażenie niedorozwiniętego he seemed retarded a. gave the impression of being retarded- pałac czynił wrażenie ruiny the palace looked like a ruin- czynić wszystko, co możliwe to do everything possible a. everything one possibly can- czynić zamęt to stir up trouble- wysiłki czynione na rzecz pokoju efforts towards peace- odsunął się trochę, czyniąc mi miejsce he moved up a little to make room for me- nie czynił tajemnicy ze swych zamiarów he made no secret of his intentions- czynili, co mogli they did what they could- nie czyń mu nic złego don’t do him any harm- przebacz im, Boże, bo nie wiedzą, co czynią Bibl. forgive them, Lord, for they know not what they do- propozycje te czynią zadość naszym żądaniom these proposals satisfy our demands- nie powinnaś mu czynić próżnych nadziei you shouldn’t raise his hopes like that- czynić cuda [osoba] to work a. perform miracles także przen.; [lek, kuracja, osoba] to do a. work wonders- wiara czyi cuda faith works miracles ⇒ uczynić2. (nadawać cechy) to make, to turn [sb/sth] into; to render książk.- czynić coś bezużytecznym to render sth useless a. worthless- kłopoty czyniły go odpornym na trudy życia his troubles made a. rendered him impervious to life’s hardships- głód czynił zwierzęta odważnymi hunger made the animals more daring- czynili z nich posłuszne sobie narzędzia they turned them into mere tools in their hands ⇒ uczynićⅡ vi 1. (postępować) to do- czynił tak zawsze he always did that- słusznie pan czyni, że dba pan tak o swoje zdrowie you’re quite right to be so health conscious2. (stanowić) to make- to czyni razem dwieście złotych that makes a. comes to 200 zlotys altogetherⅢ czynić się 1. (stawać się) to become, to get- wrzask czynił się coraz donioślejszy the scream became louder and louder- czyniło się coraz ciemniej it was getting darker and darker ⇒ uczynić się2. (zacząć istnieć) to turn into- i nagle z kaczki czyni się królewna and all of a sudden the duck turns into a princess ⇒ uczynić się■ nie czyń drugiemu, co tobie niemiło przysł. do as you would be done by przysł.; treat others as you would like to be treated yourself przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > czy|nić
См. также в других словарях:
zabrać — dk IX, zabraćbiorę, zabraćbierzesz, zabraćbierz, zabraćał, zabraćany zabierać ndk I, zabraćam, zabraćasz, zabraćają, zabraćaj, zabraćał, zabraćany 1. «pozbawić kogoś czegoś, odebrać coś komuś, wziąć coś sobie» Zabrać koleżance książkę. Złodzieje… … Słownik języka polskiego
powrócić — dk VIa, powrócićcę, powrócićcisz, powrócićwróć, powrócićcił powracać ndk I, powrócićam, powrócićasz, powrócićają, powrócićaj, powrócićał, 1. «przybyć ponownie do miejsca, gdzie się już było, z którego się wyszło, wyjechało, zająć ponownie jakieś… … Słownik języka polskiego
zakrzątnąć się — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. dk IVa, zakrzątnąć sięnę się, zakrzątnąć sięnie się, zakrzątnąć sięnij się, zakrzątnąć sięnął się, zakrzątnąć sięnęli się {{/stl 8}}{{stl 7}} zacząć coś robić lub zrobić coś szybko, żwawo, energicznie; zacząć się o coś… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
złapać — dk IX, złapaćpię, złapaćpiesz, złap, złapaćał, złapaćany «pozbawić kogoś wolności, swobody, możliwości poruszania się, zatrzymać, przytrzymać kogoś, coś, schwytać, wziąć coś ręką lub przyrządem» Złapać piłkę. Złapać złodzieja. Złapać rybę na… … Słownik języka polskiego
ruszyć — 1. Ani rusz «o zupełnej niemożności działania, rozpoczęcia, kontynuowania czegoś; w żaden sposób, żadną miarą»: Do obu pań w godzinach pracy przychodzą lektorzy, bo panie nie znają angielskiego, bez którego w firmie żeglugowej ani rusz. Polityka… … Słownik frazeologiczny
ruszać — 1. Ani rusz «o zupełnej niemożności działania, rozpoczęcia, kontynuowania czegoś; w żaden sposób, żadną miarą»: Do obu pań w godzinach pracy przychodzą lektorzy, bo panie nie znają angielskiego, bez którego w firmie żeglugowej ani rusz. Polityka… … Słownik frazeologiczny
jąć — dk Xc, jął, jęła, jęli (tylko w czasie przeszłym i w bezokoliczniku), książk. «zacząć, począć» Jął krzyczeć. Wiatr jął ucichać. Jęło dąć śniegiem. jąć się książk. «zabrać się, wziąć do czegoś, zacząć coś robić» Jął się pracy, handlu. Jęła się… … Słownik języka polskiego
zadziałać — dk I, zadziałaćam, zadziałaćasz, zadziałaćają, zadziałaćaj, zadziałaćał 1. «o mechanizmach, aparatach: zacząć funkcjonować» Po włączeniu do sieci automat zadziałał. 2. «wywołać określoną reakcję; podziałać» Leki zadziałały. Impuls nerwowy… … Słownik języka polskiego
zebrać — pot. Zebrać kości «zmobilizować się do działania, ruszyć z miejsca, zacząć coś robić»: Idziemy, zbieraj kości do pionu. M. Borowa, Dominika. Coś zbiera krwawe, obfite itp. żniwo zob. żniwo. Zbierać grosz do grosza zob. grosz 2. Zebrać coś, kogoś… … Słownik frazeologiczny
zbierać — pot. Zebrać kości «zmobilizować się do działania, ruszyć z miejsca, zacząć coś robić»: Idziemy, zbieraj kości do pionu. M. Borowa, Dominika. Coś zbiera krwawe, obfite itp. żniwo zob. żniwo. Zbierać grosz do grosza zob. grosz 2. Zebrać coś, kogoś… … Słownik frazeologiczny
zasiąść — dk XI, zasiąśćsiądę, zasiąśćsiądziesz, zasiąśćsiądź, zasiąśćsiadł, zasiąśćsiedli, zasiąśćsiadłszy zasiadać ndk I, zasiąśćam, zasiąśćasz, zasiąśćają, zasiąśćaj, zasiąśćał 1. «usiąść gdzieś, na czymś wygodnie, na czas dłuższy, zająć miejsce… … Słownik języka polskiego